نسبیت گرایی را لازمه کثرت گرایی معرفتی می انگارند. چنین تلقی می شود که آن، ریشه در نیمه دوم عصر مدرنیته دارد و تفسیر کانتی – پوپری از توسعه علم، به چنین بحرانی انجامیده است. فایرابند را به دلیل افشا کردن این بحران، بدعت گذار خوانده اند. کثرت گرایی، برآمده از نظریه زمینه مندی معرفت و تجارب بشری است و آثار آن در زمینه های معرفت، اخلاق، دین و سیاست، تهدیدی است که به نسبیت انگاری و آنارشیسم در اندیشه منجر می شود. برای پیش گیری و درمان این آفت، مواضع مختلفی اتخاذ شده است، از جمله برگشت به تفکر سنتی. این تحقیق بر آنست که کثرت گرایی روش شناختی می تواند تحویلی نگری و نیز نسبیت انگاری برآمده از کثرت گرایی معرفتی را با حفظ زمینه مندی معرفت ، پیش گیری و درمان کند. کثرت گرایی روش شناختی در دو الگوی مطالعات تلفیقی و دیالکتیکی، می تواند کثرت گرایی را ازتهدید به فرصت تبدیل و جهان شمولی معرفت را تضمین کند. کارایی این دو الگو مشروط به سه امر زبان مشترک، توان و هوش هیجانی محقق در مواجهه با دیدگاههای رقیب و قواعد منطقی تعامل رشته هاست.

نزد ابن سینا، نفس انسانی به مثابة آینه، همواره مدرک ادراکاتی است که به نحو عرضی بر آن عارض می شود و به عبارت دیگر ادراکات، کیفیات عارض بر نفس هستند. محور ادراکات «تمثّل» است و نفس نیز دو ساحت ادراکی دارد، ساحت تجردی عقلانی که بازنمایندة کلیات، طبیعت و ذوات اشیا است و ساحت مادیِ حسی و خیالی که بازنمایندة جزئیات و عوارض اشیاء اکنون و گذشته است. ابن سینا، کیفیت هستی مندی ادراکات مختلف حسی، خیالی و عقلی در نفس را با نظریة ارتسام صور و تقشیر تبیین می کند؛ برای تبیین شکل گیری این الگوی معرفتی می توان چنین تصورکرد که فیلسوف حالات پدیداری ادراک را درون نگرانه در خود تصویر، و شاخصه های آن را احصا می کند، سپس با عرضه کردن آن به مبانی هستی شناختی اش نظریۀ معرفت را بیان می کند. ابن سینا مؤلفه هایی همچون ذهنیت دربرابر عینیت در مسئلة وجود ذهنی، عرض بودن علم و تأثیر کلی یا جزئی بودن ادراک را در نگاه پدیداری به ادراک تبیین می کند و به عرضۀ آن بر مبانی وجودشناسانه ای همچون تفکیک هستی به جوهر و عرض می پردازد و تفسیری معرفتی از عالم براساس همین اصل به همراه نگاه سه گانه به علیت ارائه می دهد و به الگوی خود در معرفت شناسی می رسد. نظام معرفتی سینوی مبتنی بر همین شاخصه ها و مبانی، به حصول نوعی ذات گرایی در تمام تبیین های معرفت شناسانه و پذیرش وحدت سنخی میان مدرِک و مدرَک می رسد.

جان هیک با وام گرفتن از مفهوم «دیدن به عنوان ...» ویتگنشتاین و تعمیم آن به کل تجربه های ادراکی و نیز وام گیری از تمایز کانتی میان نومن و فنومن میان «حقیقت فی نفسه» و «حقیقت عند المدرک» تمایز می نهد. حقیقت فی نفسه همان خداوند در عالم واقع است و حقیقت عند المدرک همان تصوری است که در هر دین از خداوند ارایه شده است. دو تمایز ذکر شده مهم ترین مبنای معرفت شناختی نظریه کثرت گرایانه هیک را در باب ادیان تشکیل می دهند. به نظر می رسد نظریه ادراک و نظریه توجیه در نظریه کثرت گرایانه هیک در باب ادیان از نوعی ابهام برخوردار هستند.

حرفه گرایی جدید که در سال های اخیر به تدریج و در مراحل و ابعاد مختلف شکل گرفته است، در واقع تلاشی به منظور غلبه بر مشکلات و نارسایی های "حرفه گرایی سنتی" محسوب می شود، مشکلات و نارسایی هایی که ناشی از مهارت گرایی صرف، تفکیک اندیشه از عمل، و نیز جدایی آموزش نظری از آموزش حرفه ای است. در حرفه گرایی جدید، تلفیق آموزش نظری و عملی، ارتباط بیشتر اهداف آموزش مدرسه ای با اهداف حرفه ای مراکز اقتصادی و نیز ارتباط آموزش متوسطه با آموزش های عالی مورد توجه قرار گرفته است. حرفه گرایی جدید که ابتدا در ایالات متحده شکل گرفت، به تدریج مورد توجه دیگر کشورهای جهان واقع شده، و تا امروز گام هایی به منظور اجرای آن برداشته شده است.مبنای تاریخی و فلسفی حرفه گرایی جدید به کل گرایی معرفت شناسی عمل گرا و یگانگی دیدگاه های ارائه شده توسط بنیان گزاران جامعه گرایی، بازمی گردد. در واقع رویکرد کل گرایانه حاکم بر این نوع حرفه گرایی، موجب توجه به آموزش علمی و عملی و برنامه های درسی تلفیقی شده است. در این مقاله ضمن اشاره به زمینه و مراحل شکل گیری حرفه گرایی جدید در ایالات متحده و دیگر کشورهای جهان، مبانی معرفت شناختی آن مورد بررسی قرار گرفته است.

پلورالیسم به معنای «کثرت گرایی» در اصطلاح، به رسمیت شناختن و تنوع و حق دانستن همه اندیشه ها و کردارها در درون حوزه ها یا گفتمان های اجتماعی در برابر «یگانه انگاری» یا «مونیسم» است. پلورالیسم در عرصه های مختلف مورد توجه واقع شده است. پلورالیسم دینی یک گزاره درون دینی است که در نوشته حاضر به خاطر وجود این تفکر در جوامع غیر دینی به آن تعمیم داده شده است. این تفکر به طور رسمی در مسیحیت پدید آمد؛ بعد به ایران و مصر و… راه پیدا کرد. پلورالیسم دینی شامل سه بخش: «معرفت شناختی، نجات شناختی و جامعه شناختی» می شود. برخی افراد در عصر حاضر با پرداختن به این گزاره و مطرح کردن «کثرت گرایی جامعه شناختی» تمام رفتار و گفته ها را حق دانسته و حتی در صورت تعارض، حق را بر همه افراد قائل می شوند. مبانی پلورالیسم به طور کلی با اسلام منافات دارد؛ اگر «پلورالیسم جامعه شناختی» را زندگی «مسالمت آمیز» تعریف کنیم، اسلام نیز موافق چنین سخنی است اما این واژه (مسالمت آمیز) در تعریف اسلام حدود و تعریف متفاوتی دارد. اسلام با نگاه توحیدی، «حق» را واحد دانسته و کثرت و بیش از یک حق را در عرض یکدیگر، متقاطع دانسته و به محال بودن «حق متکثر» تاکید می کند. زمانی که ناسازگاری بین افکار، رفتار و عمل در بین افراد مختلف صورت گرفت، نمی توان همه ی آن ها را حق دانست، بلکه برای حل آن، اسلام راه حل درست را بازگو می کند. حکومت اسلامی نقش خود را برای زندگی مسالمت آمیز ایفا می کند و با انجام وظایف درست خود، به درستی به تقابل ها در جامعه پایان می دهد. حکومت اسلامی مقصود، در زمان عدم حضور معصوم، حکومتی است که در راس آن فردی عالم به تمام احکام و ابعاد اسلام باشد که اصطلاحا به او فقیه می گویند؛ او با برخورداری از علم، شجاعت، تقوا، کفایت و… می تواند به ناسازگاری های موجود در جامعه پایان دهد. در جامعه اسلامی با حاکمیت فقیه جامع الشرایط، زندگی مسالمت آمیز رخ می دهد. این اتفاق زمانی خواهد بود که حکومت مبانی و نظریات خود را به درستی و رسایی و همراه خلاقیت و هنر رسانه به افراد جامعه برساند و آن ها را با عقل و برهان های قطعی به مردم بیاموزد و مردم را ترغیب به همراهی کند که حضور و پشتوانه بودن مردم برای قدرت و اعتلای یک جامعه و حکومت امری بدیهی و ضروری است. این تبیین وظیفه بدنه حاکمیت و همراهی اندیشمندان جامعه است. اگر کسی به نحوی مخالفت خود را با حکومت و احکام اجتماعی نشان داد طوری که ناسازگاری در جامعه به وجود آمد، مردم وظیفه دارند در مقابل چنین افرادی اعلام انزجار کنند و از رفتار های ناپسند در حکومت اسلامی را برائت جویند. اما اگر موثر واقع نشد، نباید به تقابل جدی منجر شود و برخورد با این اتفاق را به حاکمیت سپرده و آن را همراهی کنند. حاکمیت هم باید از حاکمانی را برخوردار باشد که آنان توانایی کافی در تصمیم گیری و اقدام مناسب را داشته باشند. ذکر مجازات در اسلام برای افراد خطاکار نشان می دهد کسی که برهم زننده آرامش فکری جامعه است باید مجازات شود. در مجازات تعیین شده اسلام، تشکیک وجود دارد؛ اسلام برای برخی مجازات «حدّ (مجازات معین)» قرار داده و برای برخی دیگر «تعزیر (مجازات نسبی و تشکیک پذیر)» تعیین شده است که حاکم با علم به تمام جهت های این ناسازگاری، با فرد خاطی همراه «شدت و ضعفِ» متناسب برخورد کند. قرآن و سنت به عنوان حجت به تایید این موضوع گواه است و برخورد به نحو تشکیک یا همان به صورت «شدت و ضعفِ» متناسب را موید می باشد.

آموزش و یادگیری در مدارس بر مبانی فلسفی- روانشناختی ویژه ای استوار است و دیدگاههای متفاوت مطرح در این حوزه را رویکردهای فلسفی - روانشناختی پشتیبانی می کنند. از جمله رویکردهای موثری که در سالهای اخیر به طور گسترده در برنامه درسی مطرح شده، رویکرد کثرت گرایی شناختی است. این رویکرد که بر اساس چندگانگی و کثرت شناخت است، بر آن است تا این کثرت را در نظام آموزشی نیز به کار بندد و مفهومی جدید از سواد ارایه دهد. مفهومی که توانایی فهم گونه های متفاوت بازنمایی و به کارگیری آنها را در شناخت در بر گیرد.این رویکرد در حوزه برنامه درسی، منجر به جهت گیریهای جدید می گردد. در نوشتار حاضر نتایج بررسی این رویکرد، در برنامه درسی مورد توجه قرار گرفته است. به کارگیری این دیدگاه می تواند زمینه ساز افزایش قابلیتهای ارتباطی دانش آموزان گردد و در برنامه ریزی و سیاستگذاری آموزش و پرورش آن را از حالت ایستا خارج کند، کثرت روشهای یادگیری را روا بداند و سبب توجه به تفاوتهای فردی دانش آموزان و برنامه درسی مغفول گردد. همچنین با در نظر گرفتن این رویکرد می توان در بخش ارزشیابی نیز تحولاتی نوید بخش ایجاد نمود.

هدف این مقاله بررسی موانع توسعه ی محتوایی نظام راهبری شرکتی، از دیدگاه نظریه ی کثرت گرایی فرهنگی بر پایه روش شناسی تفسیری-انتقادی است. کثرت گرایی فرهنگی بر امکان رقابت گروه ها و مشارکت اقلیت های مختلف جامعه در تصمیم گیری های مربوط به نظام اقتصادی و سیاسی تاکید دارد. این مقاله ضمن معرفی مفهوم کثرت گرایی فرهنگی و بیان ارتباط آن با نظام راهبری، موانع کثرت گرایی فرهنگی را مورد بررسی قرار داده و بر اساس آن موانع، به آسیب شناسی عوامل عدم توسعه نظام راهبری شرکتی می پردازد. بر این اساس، نتایج پژوهش نشان می دهد توسعه سیاسی، تفکیک محتوایی مالکیت از مدیریت، رفع مشکلات حقوقی، رفع شرکت گرایی دولتی و توسعه فرهنگ پاسخگویی می تواند موجب توسعه نظام راهبری شرکتی گردد. نتایج این مقاله توسعه کثرت گرایی فرهنگی، در نظام اقتصادی کشور را عاملی مهم در توسعه نظام راهبری شرکتی می داند.